Wiosenno-letni raport

Regularne obserwacje ptaków w okolicach Krosna rozpoczęliśmy dopiero w okolicach roku 2008. Znajdujemy się więc wciąż na początku naszej przygody związanej z poznawaniem ornitofauny tych terenów. Każdy sezon rzuca nowe światło na wyobrażenia o występowaniu ptaków w naszej okolicy. Z każdym rokiem utwierdzamy się w przekonaniu, że niektóre pospolite ptaki stanowią u nas rzadkość, ale też odkrywamy, że wiele ptaków uznawanych w Polsce za rzadkie, jest stałymi bywalcami naszych terenów.

Wszystkie te odkrycia i spostrzeżenia są motorem do dalszego badania ptasich tajemnic Kotliny Krośnieńskiej.

Poniżej owoc wielu godzin spędzonych na obserwacji ptaków w okresie 20.03-21.09.2020, czyli wiosenno-letnie zestawienie gatunków, o których już wiemy, że pojawiają się u nas nieczęsto.

Obserwowali (wg kolejności alfabetycznej):  PG - Piotr Guzik, WG - Wojciech Guzik, ŁJ - Łukasz Janocha, MK - Marek Kapłon, PK - Piotr Kunowski, KP - Krzysztof Paryś, DP - Dawid Pszczoła, DS - Daniel Stasiowski, DiS - Diana Stasiowska, TM - Tymoteusz Mazurkiewicz, SW - Sebastian Watras, MW - Michał Wnuk.

• ohar (Tadorna tadorna)
  09.05.2020 - 1 os. Wróblik Szlachecki (DS, ŁJ)
  * pierwszy dla okolicy
  

• podgorzałka (Aythya nyroca)
  24.04.2020 - 1 m. Wróblik Szlachecki (DS)
  

• ogorzałka (Aythya marila)
  25.03-04.04.2020 - 1 m. Wróblik Szlachecki (DS)

• perkoz rdzawoszyi (Podiceps grisegena)
  08.04.2020 - 2 ad. Wróblik Szlachecki (DS)

• lelek (Caprimulgus europaeus)
  19.08.2020 - 1 os. Wróblik Szlachecki (DS)
  

• mornel (Charadrius morinellus)
  28.04.2020 - 12 os. Besko (DS)
  08-17.09.2020 - 6-9 os. Wrocanka (DS i in.)

• sieweczka obrożna (Charadrius hiaticula)
  01.06.2020 - 5 ad. Besko (DS)
  18.09.2020 - 1 os. Wróblik Szlachecki (ŁJ)

• kulik mniejszy (Numenius phaeopus)
  13.04.2020 - 1 os. Posada Zarszyńska (DS)
  18-26.04.2020 - 1-2 os. Wróblik Szlachecki (ŁJ, DS)

• rycyk (Limosa limosa)
  19.08.2020 - 1 juv. Wróblik Szlachecki (DS)

• kamusznik (Arenaria interpres)
  17.08-13.09.2020 - 1 juv. Wróblik Szlachecki (DS i in.)
  * pierwszy dla okolicy

• biegus płaskodzioby (Calidris falcinellus)
  26-28.05.2020 - 1 ad. Wróblik Szlachecki (PK, TM i in.)
  01.06.2020 - 4 ad. Besko (DS)

• brodziec pławny (Tringa stagnatilis)
  24.06.2020 - 1 os. Besko (DS)

• płatkonóg szydłodzioby (Phalaropus lobatus)
  26-27.05.2020 - 1 ad. Wróblik Szlachecki (DS i in.)

• mewa mała (Hydrocoloeus minutus)
  28.04-09.05.2020 - do 25 os. Wróblik Szlachecki (DS i in.)
  

• mewa żółtonoga (Larus fuscus)
  08.04.2020 - 13 os. Niżna Łąka (PG)
  13.04.2020 - 1 ad. Posada Zarszyńska (DS)

• rybitwa popielata (Sterna paradisaea)
  22.05.2020 - 1 ad. Wróblik Szlachecki (DS)
  * pierwsza dla okolicy

• rybitwa białowąsa (Chlidonias hybrida)
  30.04-17.05.2020 - do 7 ad. Wróblik Szlachecki (DS i in.)

• rybitwa białoskrzydła (Chlidonias leucopterus)
  30.04-15.05.2020 - do 12 ad. Wróblik Szlachecki (DS i in.)

• ślepowron (Nycticorax nycticorax)
  08.07.2020 - 1 os. Zarszyn (DS)
  07.09.2020 - 1 os. Niżna Łąka (PG)
  

• orzeł przedni (Aquila chrysaetos)
  06.04.2020 - 1 imm. Klimkówka (DS)
  11.04.2020 - 1 ad. Krosno (DS)

• błotniak stepowy (Circus macrourus)
  22.04.2020 - 1 juv. Besko (DS)

• kania ruda (Milvus milvus)
  09.05.2020 - 1 os. Bartoszów (MK)
  01.09.2020 - 1 os. Widacz (DS)
  

• kania czarna (Milvus migrans)
  05.09.2020 - 1 os. Wrocanka (DS)

• kobczyk (Falco vespertinus)
  22.04.2020 - 1 os. Koszary (SW)
  30.04.2020 - 1 f. Wróblik Szlachecki (DS)
  24-26.05.2020 - 2-4 os. Zarszyn (WG, DS)
  05.09.2020 - 3 os. Wrocanka (DS)
  11.09.2020 - 1 os. Besko (DS)

• drzemlik (Falco columbarius)
  19-20.09.2020 - 1 os. Wróblik Szlachecki (KP, DP, DS)

• sokół wędrowny (Falco peregrinus)
  13.09.2020 - 1 os. Sieniawa (MK)
  

• wójcik (Phylloscopus trochiloides)
  30.05.2020 - 1 m. Krosno (DS)

• pasterz (Pastor roseus)
  28-29.05.2020 - 1 ad. Milcza (DiS, DS i in.)
  * pierwszy dla okolicy

• siwerniak (Anthus spinoletta)
  17.04.2020 - cn. 1 os. Wróblik Szlachecki (DS)

• świergotek polny (Anthus campestris)
  01.09.2020 - 1 os. Widacz (DS)

• pliszka żółtawa/żółtogłowa (?) (Motacilla flava flavissima/lutea)
  01.05.2020 - 1 m. Wróblik Szlachecki (WG)
  

• pliszka czarnogłowa (Motacilla flava feldegg)
  01-02.05.2020 - 1 m. Wróblik Szlachecki (MW, WG, DS, ŁJ)
  * pierwsza dla okolicy

• pliszka cytrynowa (Motacilla citreola)
  26.04.2020 - 1 f. Wróblik Szlachecki (DS)

Gągoł (Bucephala clangula), ogorzałka (Aythya marila), głowienka (Aythya ferina).
Wróblik Szlachecki, 27.03.2020. Fot. D. Stasiowski

Ohar (Tadorna tadorna). Wróblik Szlachecki, 09.05.2020. Fot. D. Stasiowski

Błotniak stepowy (Circus macrourus). Besko, 22.04.2020. Fot. D. Stasiowski

Orzeł przedni (Aquila chrysaetos). Klimkówka, 06.04.2020. Fot. D. Stasiowski

Kania ruda (Milvus milvus). Bartoszów, 09.05.2020. Fot. M. Kapłon

Kobczyk (Falco vespertinus). Zarszyn, 24.05.2020. Fot. W. Guzik

Mornel (Charadrius morinellus). Nie mogło ich zabraknąć.
Besko, 28.04.2020. Fot. D. Stasiowski

Kulik mniejszy (Numenius phaeopus). Posada Zarszyńska, 13.04.2020. Fot. D. Stasiowski

Mewa żółtonoga (Larus fuscus). Posada Zarszyńska, 13.04.2020. Fot. D. Stasiowski

Mewa mała (Hydrocoloeus minutus). Wróblik Szlachecki, 02.05.2020. Fot. W. Guzik

Rybitwa popielata (Sterna paradisaea). Jedna z tegorocznych gwiazd Wróblika.
Wróblik Szlachecki, 21.05.2020. Fot. D. Stasiowski

Płatkonóg szydłodzioby (Phalaropus lobatus). Na Wróbliku w
tym roku ptaki nie tylko były rzadkie, ale i wyjątkowo ładne.
Wróblik Szlachecki, 26.05.2020. Fot. D. Stasiowski

Sieweczka obrożna (Charadrius hiaticula), biegus płaskodzioby (Calidris falcinellus).
Takie wesołe gromadki siewkusów mogą wróżyć kałużom na "lustrach" jedynie
świetlaną przyszłość. Besko, 01.06.2020. Fot. D. Stasiowski

Pasterz (Pastor roseus). Kolejny świetny ptak na Wróbliku.
Wróblik Szlachecki, 28.05.2020. Fot. D. Stasiowski

Świergotek rdzawogardły (Anthus cervinus). Nie wszystkie ptaki na czas zdążą
przybrać rude gardło. Wróblik Szlachecki, 03.05.2020. Fot. W. Guzik

Siwerniak (Anthus spinoletta). Wróblik Szlachecki, 17.04.2020. Fot. D. Stasiowski
Pliszka cytrynowa (Motacilla citreola). Wróblik Szlachecki, 26.04.2020. Fot. D. Stasiowski

(?) Pliszka tundrowa (Motacilla flava thunbergi). Rozróżnialność samic pliszek tundrowych
od zwykłych po cechach zewnętrznych jest rzeczą wątpliwą, jednak po obecności takich
bladych samiczek ze śladem "naszyjnika" w czystym stadzie ciemnogłowych samczyków
można przypuszczać, że to właśnie z pliszką tundrową na tym zdjęciu mamy do czynienia.
Wróblik Szlachecki, 03.05.2020. Fot. W. Guzik

Pliszka tundrowa (Motacilla flava thunbergi). Wróblik Szlachecki, 03.05.2020. Fot. W. Guzik

Pliszka czarnogłowa (Motacilla flava feldegg). Połączenie smoliście czarnej głowy
z długim dziobem oraz przeciagłego, ostrego i "zawiniętego" głosu dają zestaw
nie do pomylenia. Wróblik Szlachecki, 02.05.2020. Fot. W. Guzik

(?) Pliszka żółtawa / żółtogłowa (Motacilla flava flavissima / lutea). Na podstawie pokroju
ptaka, ubarwienia, odległości od lęgowisk jak i braku podejrzanego głosu w stadzie pliszek
można przypuszczać, że to ta pierwsza, jednak do tej pory nikomu w Polsce nie udało się
zdobyć wystarczających dowodów na potwierdzenie takich przypuszczeń. Mnie również.
Wróblik Szlachecki, 01.05.2020. Fot. W. Guzik

(?) Pliszka czarnogłowa (Motacilla flava feldegg). Był i taki podejrzany ptak. Podejrzany,
bo głowa nie miała popielatych odcieni, a na płaszczu pojawiały się żółte pióra. Nie udało
się jednak ptaka dobrze udokumentować. Wróblik Szlachecki, 03.05.2020. Fot. W. Guzik

Krwawodziób (Tringa totanus), brodziec pławny (Tringa stagnatilis). Besko, 24.06.2020. Fot. D. Stasiowski

Rycyk (Limosa limosa), batalion (Calidris pugnax). Wróblik Szlachecki, 19.08.2020. Fot. D. Stasiowski

Ślepowron (Nycticorax nycticorax). Posada Zarszyńska, 08.07.2020. Fot. D. Stasiowski

Kamusznik (Arenaria interpres). Pierwszy dla okolicy kamusznik złożył nam długą, prawie
miesięczną wizytę. Nadal czekamy na pierwszego piaskowca, biegusa rdzawego i szlamnika.
Wróblik Szlachecki, 17.08.2020. Fot. D. Stasiowski

 

Jesienno-zimowy raport

Najwyższy czas uzupełnić zaległe wieści z terenu. Podsumowanie dotyczyć będzie jesieni roku 2019 i zimy, która po niej nadeszła.
A działo się znowu na tym naszym terenie!

Z przyczyn zawodowych przez dwa miesiące nie uczestniczyłem w jesiennych wojażach, natomiast teren przez cały czas doskonale pilnowany był przez Daniela Stasiowskiego (DS).
Swoją cegiełkę dołożyli:
PG - Piotr Guzik
WG - Wojciech Guzik
MK - Marek Kapłon
PK - Piotr Kunowski
JM - Janusz Mendrala
ZN - Zenon Niziołek
KP - Krzysztof Paryś

Poniżej przegląd przez najciekawsze strzały z omawianego okresu:

• bernikla białolica (Branta leucopsis)
  15.12.2019-11.01.2020 - do 18 os. Wróblik Szlachecki / Besko / Sieniawa (DS i in.)

• bielaczek (Mergellus albellus)
  18.12.2019 - 1 m. i 1 f. Wróblik Szlachecki (DS)

• szlachar (Mergus serrator)
  06.10.2019 - 1 os. Sieniawa (DS)

• gęsiówka egipska (Alopochen aegyptiaca)
  do 01.01.2020 - 1 os. Wróblik Szlachecki (DS i in.)

• podgorzałka (Aythya nyroca)
  do 24.09.2019 - 1 f. Wróblik Szlachecki (DS)

• ogorzałka (Aythya marila)
  22.11 i 07.12.2019 - 1 os. Wróblik Szlachecki (JM, DS)
  *pierwsze obserwacje dla okolicy

• mandarynka (Aix galericulata)
  02.11.2019 - 1 f. Wróblik Szlachecki (DS)
  *pierwsza dla okolicy
  

• siewnica (Pluvialis squatarola)
  24.09-27.10.2019 - 1-5 os. Wróblik Szlachecki (DS i in.)

• sieweczka obrożna (Charadrius hiaticula)
  24.09.2019 - 1 juv. Wróblik Szlachecki (DS)

• mewa srebrzysta (Larus argentatus)
  09.11.2019 - 1 imm. (2. zima) Bzianka (DS)
  *pierwsza dla okolicy
  

• nur rdzawoszyi (Gavia stellata)
  30.11-07.12.2019 - 2 os. Sieniawa (DS)

• nur czarnoszyi (Gavia arctica)
  17.11-01.12.2019 - 1-2 os. Sieniawa (MK, DS)

• drzemlik (Falco columbarius)
  24.09 i 26.10.2019 - 1 os. Wróblik Szlachecki (DS, ZN, KP)
  01 i 15.10.2019 - 1 os. Wrocanka (DS)
  16.10.2019 - 1 os. Miejsce Piastowe (DS)
  26.10-02.11.2019 - 1-2 os. Besko (DS, ZN, KP, PK)

• jemiołuszka (Bombycilla garrulus)
  15.02.2020 - 1os. Besko (PG, WG)

• rzepołuch (Linaria flavirostris)
  09.11.2019 - 2 os. Besko (DS)
  15-16.11.2019 - 5-6 os. Wrocanka (DS)

• śnieguła (Plectrophenax nivalis)
  06.11, 14.11, 30.11, 01.12 - 1-4 os. Wróblik Szlachecki (DS)
  17.11.2019-19.01.2020 - 1-11 os. Wrocanka (PG, WG, DS)
  30.11-07.12 - 7-10 os. Besko (DS)

Bernikla białolica (Branta leucopsis). Wróblik Szlachecki, 15.12.2019 (fot. D. Stasiowski).

Bielaczek (Mergellus albellus). Wróblik Szlachecki, 18.12.2019 (fot. D. Stasiowski).

Szlachar (Mergus serrator). Sieniawa, 06.10.2019 (fot. D. Stasiowski).

Ogorzałka (Aythya marila). Wróblik Szlachecki, 07.12.2019 (fot. D. Stasiowski).

Mandarynka (Aix galericulata). Wróblik Szlachecki, 02.11.2019 (fot. D. Stasiowski).

Siewnica (Pluvialis squatarola). Wróblik Szlachecki, 24.09.2019 (fot. D. Stasiowski).

Sieweczka obrożna (Charadrius hiaticula). Wróblik Szlachecki, 24.09.2019 (fot. D. Stasiowski).

Mewa srebrzysta (Larus argentatus). Bzianka, 09.11.2019 (fot. D. Stasiowski).

Drzemlik (Falco columbarius). Wróblik Szlachecki, 24.09.2019 (fot. D. Stasiowski).

Rzepołuch (Linaria flavirostris). Besko, 09.11.2019 (fot. D. Stasiowski).

I w tym roku, w październiku, uszedł nam świergotek szponiasty; ptak przelatywał górą w masie drobnicy tam gdzie ostatnio (nad lotniskiem w Łężanach), niestety dyktafon w telefonie nie poradził sobie z odległością. Nie dopisały również inne jesienne wróblaki, ale też nie było w tym sezonie możliwości za bardzo ich przeglądnąć.

Na pocieszenie piecuszek (Phylloscopus trochilus)...

... niezawodny świergotek rdzawogardły (Anthus cervinus)...

... oraz kląskawka, zwykła ;) czyli Saxicola rubicola.

Zwiększona liczba obserwatorów, mająca bezpośredni wpływ na ilość obserwacji, z roku na rok pozwala rewidować moje zdanie na temat roli tej okolicy dla różnych grup gatunków ptaków. I tak, okazuje się, że pojedyncze zbiorniki wodne mogą służyć w okresie jesienno zimowym nie tylko jako punkt postoju w czasie wędrówki, ale również jako alternatywne zimowisko. Przykładem na to jest kilkutysięczne stado krzyżówek oraz duże stado gęsi (ok. 1230 os.), które koczowały tej zimy pomiędzy Rymanowem a Beskiem, a stacjonowały na wyrobisku we Wróbliku. Ich obecność automatycznie pociągnęła za sobą pierwszy przypadek zimowania bielika na naszym terenie (dorosły ptak obserwowany przez dłuższy czas). 

Ciepła zima przyczyniła się także do prób zimowania niektórych polnych gatunków, np.:

• świergotek łąkowy - 25.12.2019 16 os. Wrocanka (WG)
• skowronek - 27.12.2019 1 os. Wróblik Szlachecki (PG, WG, DS)
• czajka - 27.12.2019 270 os. Zarszyn (PG, WG, DS)
• siewka złota - 27.12.2019 3 os. Wrocanka (PG, WG, DS)
• żuraw - 27.12.2019 3 os. Wrocanka (PG, WG, DS)

Zimowe stado na Wróbliku (fot. D. Stasiowski).